Ο τίτλος περιγράφει μάλλον το προφανές. Και η αλήθεια είναι ότι σε κεντρικό επίπεδο η βελτίωση των δεικτών της ελληνικής -και κάθε- οικονομίας αποτελεί επιδίωξη όσων ασχολούνται αρμοδίως με αυτή. Από τους κλασσικούς οικονομικούς δείκτες της Eurostat, ως τους τομεακούς (DESI, PISA κλπ). Ευτυχώς ή δυστυχώς όταν κάποιος αναζητά να επενδύσει σε μία αγορά, αναζητά τα καταγεγραμμένα δεδομένα της. Πόσο μάλλον όταν είναι και να επενδύσει και να αποκτήσει φυσική παρουσία.
Η βελτίωση, λοιπόν, της ελληνικής θέσης σε αυτούς τους δείκτες είναι προαπαιτούμενο για την προσέλκυση κεφαλαίων, επενδυτών αλλά και εργαζομένων. Είναι προαπαιτούμενο για τη δημιουργία περισσότερων και ποιοτικότερων θέσεων εργασίας. Και, αντίστοιχα, είναι προαπαιτούμενο εκείνοι που διαμορφώνουν πολιτικές να γνωρίζουν τις παραμέτρους που επηρεάζουν κάθε δείκτη. Ποιες είναι, πώς και ποιοι τις μετράνε. Και προφανώς να τις προσαρμόζουν κατάλληλα.
Η περίπτωση των πόλεων
Όλα τα παραπάνω δε μας ήρθαν ουρανοκατέβατα. Σε μία προσπάθειά μας στο Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών να αποφασίσουμε σε ποιους τομείς οφείλουμε να εστιάσουμε το ερευνητικό μας έργο μεσοπρόθεσμα, οι ομάδες μας επιχείρησαν να αναλύσουν διεξοδικότερα τα δεδομένα του «Global Liveability Index 2022» του Economist Intelligence Unit. Πρόκειται για την γνωστή και δημοφιλή λίστα «Οι καλύτερες πόλεις στον κόσμο για να ζεις» στην οποία φέτος η Βιέννη βρίσκεται (επανήλθε για την ακρίβεια) στην κορυφή με επίδοση 99.1/100 και η Δαμασκός (παρέμεινε) στην 172η και τελευταία, με 30.7/100. Στην Ελλάδα, λόγω και της εν πολλοίς επιτυχούς διαχείρισης της πανδημίας, η Αθήνα κέρδισε 19 θέσεις σε σχέση με την κατάταξη του 2021 και βρίσκεται στην 73η θέση με επίδοση 74.5/100. Το Όκλαντ π.χ. στη Νέα Ζηλανδία, που κατείχε την πρώτη θέση πέρσι, έπεσε στην 34η θέση, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά του κορωνοϊού.
Τί, πώς, ποιος και γιατί μετρά
Στη συγκεκριμένη λίστα, τα δεδομένα είναι λίγο – πολύ απλά. Μετρούνται 30 παράμετροι σε πέντε βασικές κατηγορίες με συγκεκριμένη βαρύτητα η καθεμία:
Σταθερότητα (25%)
Πολιτισμός και Περιβάλλον (25%)
Υγεία (20%)
Υποδομές (20%)
Εκπαίδευση (10%)
Αν συνεπώς μία πόλη πετύχει να βελτιώσει τις επιδόσεις της στις παραμέτρους που σχετίζονται με τον πολιτισμό και το περιβάλλον π.χ., είναι πολύ πιθανό να κερδίσει περισσότερες θέσεις στη συνολική κατάταξη. Βασική, βέβαια, προϋπόθεση: να συμπεριληφθεί στη συγκεκριμένη μέτρηση.
Η πλειοψηφία των παραμέτρων καταγράφονται από τους ανθρώπους του Economist Intelligence Unit (EIU), βασιζόμενοι σε στοιχεία που παρέχονται από την Παγκόσμια Τράπεζα, τη Διεθνή Διαφάνεια και την αξιολόγηση των εξειδικευμένων συνεργατών του ανά χώρα.
Γιατί μετρά το (κάθε) EIU; Προφανώς, γιατί άνθρωποι και οργανισμοί (δηλαδή πάλι άνθρωποι) που θέλουν να επενδύσουν τα λεφτά τους και να αποφασίσουν για τη ζωή τους, εμπιστεύονται αυτούς που καταρτίζουν τη λίστα. Δουλειά, λοιπόν, όσων έχουν ως έργο την πρόοδο του τόπου τους (φυσικά και η κεντρική διοίκηση κάθε χώρας έχει κομβικό ρόλο σε αυτό) είναι πρώτον, να δημιουργούν τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ζωής μας και δεύτερον, να «επικοινωνούν» τα αποτελέσματα της δουλειάς τους εκεί που πρέπει, την ώρα που πρέπει. Με αυτή τη σειρά. Αλλά το πρώτο δεν αρκεί από μόνο του.
Στη χώρα μας, ειδικά στην περίοδο της οικονομικής κρίσης, σχεδόν κυριάρχησε το αφελές και ανόητο επιχείρημα «ευδοκιμούν οι αριθμοί και όχι οι άνθρωποι». Αφελές γιατί όσοι το επικαλούνται, ουσιαστικά πιστεύουν ότι μπορούν να προκύψουν αποτελεσματικές πολιτικές χωρίς να βασίζονται σε αριθμητικά δεδομένα. Και ανόητο γιατί όποιο μοντέλο αποφάσεων κι αν εφαρμόσει κανείς οπουδήποτε στον κόσμο, στο τέλος η επιτυχία του ή η αποτυχία του αναπόφευκτα θα απεικονιστεί από τους φορείς που εμπιστεύεται ο υπόλοιπος κόσμος για να μετρούν.
Γιάννης Παπαγεωργίου
-#-
*Ο Γιάννης Παπαγεωργίου είναι δημοσιογράφος, διευθυντής του Παρατηρητηρίου Περιφερειακών Πολιτικών. Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στο capital.gr
